PRATİK TURŞU
Sirke veya tuzun tanınmasından sonra turşu yapıldığı sanılıyor, ilk ne zaman yapıldığına dair kesin bir tarih maalesef yok.
Antik çağda Mezopotamyalıların turşuyu kullandıklarını ve salatalığın anavatanı Hindistan’dan Mezopotamya Dicle Vadisi’ne getirildiğini..
Turşunun MÖ Batı Asya, Mısır ve Yunanistan’da kullanıldığını..
Salatalık turşusunun İncil’de iki kez geçtiğini.. biliyor muydunuz?
Kaynaklara göre turşu o çağlarda bir güzellik unsuru olarak da kullanılıyormuş, Cleopatra turşuyu doyurucu bir diyet olarak kabul ediyor ve cilt güzelliği için de kullanıyormuş. Aristo salatalık turşusunun hastalıkları iyileştirici etkisinin üzerinde duruyormuş. Günümüzde de turşu en iyi probiotik besinlerden biri.
Roma İmparatorlarının, başta Jul Sezar'ın, fiziksel ve ruhsal güçlerini güçlendirdiği için askerlerine turşu yedirdiği, Napolyon’un, askerleri için turşuyu bir cesaret kaynağı olarak gördüğü de tarih kayıtlarında var.
Gemilerdeki denizcilerin temel besin kaynağı ambarlarındaki fıçıların içindeki turşularmış.
En değerli miraslardan turşunun Osmanlı mutfağında sahip olduğu önem tartışılmaz bir tarihi gerçek; saray turşuları, çoğunlukla saray reçellerinin de yapıldığı helvahanede yapılırmış.
Salatalık turşusundan üzüm turşusuna… en çok tercih edilen yiyecek saklama yöntemlerinden biri turşu kurmak.
Osmanlıda en çok sevilen ve yapılan ve günümüzde nadir olarak yapılmakta olan “Üzüm Turşusu”- sirke yerine şıra ve hardal tohumu ile yapılırmış..
Tabiat-name isimli eserde; hıyar, şalgam, patlıcan, kebere (kapari), soğan, sarımsak ve limon turşularının sirke ile yapıldığı.. Osmanlı kaynaklarına göre soğan, kebere, sarımsak, elma, armut, sumak, patlıcan ve hardallı pancar turşuları yapıldığı.. Fatih Sultan Mehmet için enginar, hıyar, kebere, şalgam, üzüm, limon, kiraz, lahana turşularının hazırlandığı da bilinmekte.
Osmanlı mutfağına daha sonraki yıllarda gül, havuç, pırasa, kabak ve nane turşuları da eklenmiş. İleri ki yıllarda ise biber, mahlut, çağla, semizotu, bakla filizi, pancar, ıspanak kökü turşuları da yapılmaya başlanmış..
Malzemeler:
2 kg kırmızı kapya biber
1 kaç tane acı biber
10 adet nohut
2-3 diş sarımsak
1 çay bardağı üzüm sirkesi
½ çay bardağı toz şeker
4-5 adet limon tuzu
1 çay bardağı turşu tuzu
1 dilim bayat ekmek
2 litre içme suyu (kavanozun büyüklüğüne göre)
Yapılışı:
Yıkanan kapya biberlerin tohumlarını çıkartın. Cam turşu kavanozuna tepetaklak yerleştirin. Soyulmuş sarımsakları ve nohutları da ekleyip sırasıyla bütün malzemeyle kavanozu doldurun.
1 dilim bayat ekmeği tülbende sarıp kavanozun ağzına koyun. Sırayla 3 gün suyunu bir kaba boşaltın, aynı suyu tekrar kavanoza koyun. 6 gün sonra turşunuz hazır. Kurulması çok pratik bir turşu;salatalık kullanarak da yapabilirsiniz çünkü
kullandığınız sebzelerde yumuşama olmuyor. Yaz döneminde bile zevkle kurup yiyebilirsiniz..